Najnowsze dzieje sanktuarium
Po II wojnie światowej narodziła się idea wzniesienia nowego kościoła parafialnego. Dzięki wspólnemu wysiłkowi duchowieństwa i wiernych, w trudnych dla Kościoła czasach urzeczywistniono śmiały zamiar. W latach 1957-1961, kiedy proboszczem był ks. Stanisław Jagła, stanęła murowana świątynia. Jej projekt opracował Józef Barut, a strona plastyczna wnętrza, polichromia figuralno-ornamentalna oraz witraże okienne są dziełem znanego artysty, prof. Wacława Taranczewskiego. Łaskami słynący obraz Przemienienia Pańskiego, po konserwacji, przeniesiony został do nowej świątyni i umieszczony w głównym ołtarzu. To wydarzenia miało miejsce 6 sierpnia 1972 r. w uroczystość odpustową, której przewodniczył bp Jan Gurda z Kielc.
Dalszy rozwój sanktuarium związany jest z osobą obecnego ks. proboszcza i kustosza mgr. Kazimierza Szkaradka. To dzięki jego inicjatywie i staraniom:
od sierpnia 1984 r. w każdy czwartek odprawiana jest Nieustająca Nowenna, a wraz z nią Msza św. wotywna o Przemienieniu Pańskim; w tym nabożeństwie biorą udział liczni wierni z parafii i dalszych okolic, którzy wielbią tę tajemnicę przez składane podziękowania i prośby oraz śpiew wielu (25) nieznanych gdzie indziej pieśni, w pierwszej dekadzie sierpnia trwają 5-, a czasami nawet 7-dniowe uroczystości odpustowe - zawsze pod przewodnictwem Księży Biskupów i z udziałem wielu tysięcy pielgrzymów, zostały wydane w druku dwa modlitewniki: "Nowenna do Przemienienia Pańskiego" i "Przemień o Jezu", trzy śpiewniki zawierające m.in. liczne pieśni do Przemienienia Pańskiego oraz wydanie książkowe "Kościółek w Cmolasie", foldery oraz reprodukcje cudownego obrazu i widokówki sanktuarium; ukazały się też kasety magnetofonowe i płyty CD z nagraniem miejscowego chóru i zespołu młodzieżowego, od maja 1994 r. zespół redakcyjny wydaje cotygodniową gazetkę parafialną "W Blasku Przemienienia".
Dzięki ogromnemu zaangażowaniu i poświęceniu ks. Kustosza oraz pracy, ofiarności i zaangażowaniu parafian i dobrodziejów został powiększony plac sanktuaryjny, na którym powstał cały, przepiękny kompleks sanktuaryjny: monumentalny ołtarz polowy wraz z całym zapleczem (sala teatralna, sale młodzieżowe, lektorium, sala rekreacyjna) projektu mgr inż. Romana Orlewskiego, stronę plastyczną projektowała i wykonała artysta Inga Drwal (1985-1986), okalające kościół stacji Drogi Krzyżowej, z pełnymi rzeźbami z brązu, które projektował i wykonał mgr Marek Benewiat (1989-1993), nowy budynek domu parafialnego oraz budynek dla Akcji Katolickiej i Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży (1985-1987)
Przywrócona została idea ks. Wojciecha Borowiusza poprzez następujące dzieła: transfer i generalny remont zabytkowego kościoła, wraz z renowacją polichromii ściennej, ołtarzy i obrazów (1992-1995), generalny remont starej plebani i przeznaczenie odrestaurowanego budynku dla ubogich i potrzebujących (1992-1994), budowę sali rehabilitacyjnej (1997-1999) i domu rekolekcyjnego 1998-2000), oraz rozbudowę Domu Pomocy Społecznej (2000) trwającą do dzisiaj,dwukrotnie organizowana była uroczystość jubileuszowa z udziałem wielu dostojników państwowych i kościelnych; z okazji 400-lecia objawienia się Jezusa Przemienionego Wojciechowi Borowiuszowi 1985) i 350-lecia fundacji cudownego obrazu (1998) zorganizowano także pielgrzymkę do Rzymu; pielgrzymi z ks. Kustoszem byli przyjmowani przez Jana Pawła II na prywatnych audiencjach, uczestniczyli we Mszy św. w prywatnej kaplicy Ojca Świętego w Castel Gandolfo (1998). Nasz rodak na Stolicy Piotrowej udzielił specjalnego błogosławieństwa parafii i wszystkim pielgrzymom uczestniczącym w tych jubileuszach. W związku z tym wydano dwa okolicznościowe medale, w dniach 19-21 sierpnia 1994 r. został zorganizowany Ogólnopolski Festiwal Piosenki Młodzieżowej i Religijnej "I Nieziemskie Spotkanie Rajskich Ludzi", transmitowany przez I Program TVP,
20 czerwca 1998 r. odbył się dzień świętości kapłańskiej - pielgrzymka kapłanów diecezji rzeszowskiej (ok. 400) pod przewodnictwem biskupa diecezjalnego,
Ponadto w Roku Jubileuszowym 2000 kościół parafialny i sanktuaryjny w Cmolasie pełnił rolę kościoła jubileuszowego (jako jedyny w dekanacie kolbuszowskim). Wtedy też wzniesiono obok świątyni pomnik Chrystusa Miłosiernego. Odsłonięto go 27.05.2000 r. w Święto Samorządu Terytorialnego. Uroczystość rozpoczęła się Eucharystią celebrowaną przez Biskupa Rzeszowskiego Kazimierza Górnego.
Na zakończenie Roku Jubileuszowego, 30.12.2000 r., po raz pierwszy poza katedrą udzielono święceń kapłańskich 6 diakonom rzeszowskiego WSD. Także 15.08.2001 r. 3 siostry ze Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP NP. złożyły śluby wieczyste, które odebrał z ramienia Kościoła ks. prałat Kazimierz Szkaradek, a z ramienia Zgromadzenia matka prowincjalna Barbara Buczyńska.
W Roku Różańca Świętego 11.09.2004 r. odbył się Dekanalny Kongres Różańcowy.
Wśród ogromnej rzeszy pielgrzymów, którzy nawiedzili cmolaskie sanktuarium, byli dostojnicy państwowi i kościelni, m.in.: prezydent RP Lech Wałęsa (1995), dr Marian Krzaklewski - przewodniczący AWS (1997), wielu senatorów, posłów i ministrów, wojewodowie: dr Kazimierz Surowiec, mgr Zbigniew Sieczkoś, prof. dr hab. Franciszek Ziejka (1996) - obecny rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kardynałowie: Franciszek Macharski - metropolita krakowski (1996), Józef Glemp - Prymas Polski (1997), Adam Kozłowiecki - misjonarz z Zambii (1998), Kazimierz Świątek - przewodniczący Konferencji Episkopatu Białorusi, metropolita mińsko-mohylewski (2000), Marian Jaworski - przewodniczący Konferencji Episkopatu Ukrainy, metropolita lwowski (2001), Stanisław Nagy SCJ (2004), arcybiskupi: Jerzy Ablewicz, Ignacy Tokarczuk, Bolesław Pylak, Józef Życiński, Wojciech Zięba, biskupi: Kazimierz Górny, Leszek Sławoj Głodź, Kazimierz Ryczan, Jan Śrutwa, Jan Ozga - misjonarz z Kamerunu, Wiktor Skworc, Zygmunt Zimowski, Andrzej Dzięga, Rinaldo Fidel Bledice - z Argentyny, Józef Wysocki, Stanisław Szyrokoradiuk - z Ukrainy, Jan Gurda, Edward Białogłowski, Piotr Bednarczyk, Józef Gucwa, Władysław Bobowski, Jan Styrna, Jan Chrapek, Edward Frankowski, Piotr Jarecki, Józef Zawitkowski, Tadeusz Płoski.
Wszystko to, co związane jest z rozbudową tutejszego sanktuarium, byłoby niemożliwe bez udziału dobrodziejów i fundatorów, a zwłaszcza bez pełnego udziału parafian. Wykonali oni wszystkie prace pomocnicze, zaś znakomity majster ciesielski Franciszek Magda wykonał prace fachowe związane z transferem kościółka. Dzięki temu wszystkiemu, co zostało uczynione dla rozwoju sanktuarium w Cmolasie, pielgrzymi mogą w różnych miejscach i w różnej formie oddawać część Chrystusowi w Tajemnicy Przemienienia. Sanktuarium to miejsce, gdzie niebo jest bliżej ziemi a ziemia bliżej nieba. Kiedy stanie się na tym wybranym przez Boga miejscu, z głębi serca wyrywają się słowa, które na Taborze wypowiedział św. Piotr: "Panie dobrze nam tu być" (Łk. 9,33). W sanktuarium cmolaskim jest naprawdę dobrze. W nim bowiem jest obecny duchowo "Bóg, który Ciało Swoje Ukrzyżowane i Zmartwychwstałe uczynił Świątynią i Swój Przybytek wybrał, aby przez Swój Cudowny Obraz Przemienienia rozdawać hojnie łaski". Warto nawiedzić to miejsce, aby doznać zachwytu tą przepiękną tajemnicą Przemienienia Pańskiego i doświadczyć różnorakiej przemiany.